Di truyền hay môi trường tác động đến tính cách rụt rè, nhút nhát.

Di truyền hay môi trường tác động đến tính cách rụt rè, nhút nhát.

Akindele Michael từng là đứa trẻ nhút nhát. Lớn lên ở Nigeria, ông thường ru rú ở trong nhà. Vấn đề là cha mẹ ông lại không phải những người rụt rè. Ông tin rằng quá trình lớn lên và sống dưới sự che chở như vậy có liên hệ tới tính cách nhút nhát của ông - nhưng ông có đúng không?
Thalia Eley, giáo sư về di truyền học phát triển hành vi tại trường King's College London, nói rằng ông chỉ đúng một phần.
"Chúng ta nghĩ rằng sự rụt rè là một xu hướng tính cách và tính khí đó giống như đã được định sẵn hoặc thuộc về tính cách," bà nói. "Khi những đứa bé rất nhỏ bắt đầu có tương tác với người khác, bạn sẽ thấy sự khác biệt trong mức độ thoải mái khi chúng trò chuyện với một người lớn không quen biết."
Bà cho biết chỉ có khoảng 30% tính cách rụt rè, nhút nhát là do di truyền, và phần còn lại là phản ứng của chúng ta đối với môi trường sống xung quanh.
Hầu hết những gì ta hiểu biết về tính nhút nhát di truyền đến từ các nghiên cứu so sánh sự rụt rè ở những cặp song sinh cùng trứng - vốn là những người có bộ gene giống nhau đến hoàn hảo, với những cặp song sinh khác trứng - là những anh em chỉ có một nửa số lượng gene giống nhau.
Trong thập niên vừa qua, những nhà khoa học như Eley đã bắt đầu quan sát DNA để cố gắng phát hiện, tìm ra những biến thể di truyền có thể ảnh hưởng đến tính cách và sức khỏe tâm thần.
Mỗi biến thể di truyền chỉ có thể gây ra tác động cực nhỏ, nhưng khi bạn quan sát hàng ngàn tổ hợp gene thì tác động trở nên rõ ràng hơn. Nhưng thậm chí ngay cả khi đó thì tác động của di truyền đến tình trạng rụt rè, nhút nhát vẫn chưa thể khoanh vùng, làm rõ được.
"Sẽ không phải là một, 10 hay hàng trăm gene có liên quan, mà đó là hàng ngàn gene,"Eley nói. "Vì vậy nếu bạn nghĩ về toàn bộ bộ gene ở cả cha và mẹ [của đứa trẻ] thì sẽ có hàng trăm ngàn biến thể di truyền liên quan đến tính cách này."
Vì vậy, hầu như môi trường là yếu tố quan trọng hơn trong việc phát triển những xu hướng tính cách rụt rè, bà nói. Và một trong những điều thú vị về di truyền là nó khiến ta xác định được những khía cạnh môi trường phù hợp với khuynh hướng thực sự của ta.
Chẳng hạn, một đứa bé nhút nhát có thể có xu hướng tự cô lập bản thân nhiều hơn trên sân chơi, và bé thường quan sát mọi người thay vì tham gia chơi cùng. Điều này sau đó sẽ khiến em cảm thấy thoải mái hơn khi một mình vì đó đã là trải nghiệm quen thuộc mà em có.
"Đây không phải là do yếu tố này hay yếu tố khác; cả hai yếu tố [di truyền và môi trường] cùng gây ra tác động," Eley nói. "Đó là hệ thống năng động. Và vì vậy, bạn luôn có thể thay đổi điều đó qua liệu pháp tâm lý hướng dẫn bạn các kỹ thuật thích nghi."

Vào trang bbc để biết thêm nhiều thông tin thú vị bạn nhé.